PINATEX: GIẢI PHÁP DA THUẦN CHAY TỪ LÁ DỨA
Với những lá dứa tưởng chừng bị loại bỏ, dưới sự sáng tạo độc đáo của Nhà thiết kế – Tiến sĩ Carmen Hijosa đã trở thành giải pháp chất liệu da bền vững của ngành công nghiệp thời trang.
Pinatex trong các thương hiệu thời trang cao cấp
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các giải pháp sợi bền vững, sợi lá dứa đang mang lại các lựa chọn thay thế tốt hơn cho các nhà sản xuất da và phụ kiện. Trong đó, Pinatex là thương hiệu da thuần chay làm đang được hàng loạt các nhà Mốt lớn như H&M, Zara, Puma…ưa chuộng.
Chắc hẳn, các tín đồ thời trang chưa quên sự kiện Met Gala 2017, khi nhà hoạt động môi trường Olivia Firth mặc thời trang Pinatex của NTK Laura Strambi lên thảm đỏ. Outfits độc đáo đó đã thu hút sự chú ý đến chất liệu vải có tư duy tiến bộ và nâng tầm các bộ trang phục Met Gala thông qua các chất liệu sáng tạo, vượt ra ngoài “bạn đang mặc ai” thành “câu chuyện bạn mang theo là gì?”
Hay trong chiến dịch Conscious Exclusive (hướng tới cuộc hành trình tuần hoàn trong thời trang), H&M đã ra mắt BST làm từ chất liệu bền vững. Lần đầu tiên, chiếc áo khoác làm từ chất liệu Pinatex; sợi dứa với bã trái cây họ cam quýt đã được H&M trình làng.
Bên cạnh đó, không ít lần công chúng được thấy chất liệu Pinatex cũng xuất hiện tại sàn catwalk của Greenshowroom của Berlin Fashion Week trong thiết kế của Mayya Saliba! Và ngay cả NTK Ally Capellino cũng đã từng làm nhiều chiếc túi từ Pinatex. Pinatex thậm chí đã được NTK Hijosa trưng bày trong các nguyên mẫu của thương hiệu giày quốc tế, Camper và Ally Capellino vào năm 2014như một phần của triển lãm tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học Nghệ thuật Hoàng Gia. Giờ đây, có thể tìm thấy chất liệu Pinatex ở hơn 1000 thương hiệu trên toàn thế giới bao gồm H&M, Hugo Boss, v.v…
Hành trình tìm kiếm chất liệu da bền vững từ lá dứa
Tiến sĩ Carmen Hijosa, Nhà sáng lập kiêm Giám đốc Sáng tạo & Đổi mới của Ananas Anam, bà là một doanh nhân có đạo đức với tầm nhìn về một tương lai bền vững hơn, kết nối con người, môi trường và nền kinh tế. Là cựu cố vấn của Ngân hàng Thế giới và chuyên gia ngành dệt may, với kiến thức nền tảng về thiết kế và sản xuất đồ da, bà làm việc với tư cách là nhà tư vấn trong ngành và được Trung tâm Thiết kế Philippines đưa đến Philippines vào những năm 1990, nơi hành trình của Pinatex bắt đầu.
Xuất phát từ việc không ấn tượng với tiêu chuẩn hàng hóa được sản xuất, sự tàn nhẫn với động vật và người lao động của quá trình làm ra da thuộc, bà đã bắt đầu hành trình tìm kiếm các sản phẩm thay thế. Chính độ bền và độ mịn của sợi lá dứa được sử dụng trong Barong Tagalog đã cảnh báo bà: “Điều gì sẽ xảy ra trong những chiếc túi xinh đẹp này nếu không phải là da?”, nhà thiết kế cho biết. Sự kiên trì của bà trong việc phát triển chất liệu thay thế da tự nhiên, bền vững đã giúp bà lấy bằng Tiến sĩ tại Đại học Nghệ thuật Hoàng gia (Anh), tiếp tục phát triển Ananas Anam thông qua chương trình ươm tạo tại InnovationRCA. Với cam kết nghiên cứu và đổi mới, việc tạo ra Pinatex đã giúp bà được công nhận là một nhà lãnh đạo sáng tạo thông qua các giải thưởng bao gồm Giải thưởng Sáng kiến Phụ nữ Cartier (đổi mới bền vững – 2015) và Giải thưởng Đổi mới sáng tạo dành cho phụ nữ Vương quốc Anh (vật liệu bền vững – 2016). Đồng thời, Hijosa lọt vào danh sách rút gọn trong hạng mục SME và EPO Giải thưởng Nhà phát minh Châu Âu (EPO) danh giá.
Sự thay thế bền vững cho chất liệu da thuộc
Mặc dù được chiết xuất hoàn toàn từ lá dứa tự nhiên nhưng Pinatxe lại có kết cấu, màu sắc và cảm giác tương tự như da thuộc. Pinatex là kết quả những nỗ lực của Tiến sĩ Carmen Hijosa. Bà cho biết: “Cảm hứng sử dụng loại sợi có trong lá dứa một phần đến từ việc nguyên liệu thô này đã được sử dụng trong các loại vải mỏng truyền thống”. Điểm được đánh giá cao nhất của sợi lá dứa là không cần sử dụng bất kỳ oxit kim loại nặng và các hóa chất độc hại cho sản xuất, con người và môi trường. Ngoài ra, không cần sử dụng các sản phẩm phụ có nguồn gốc động vật và đồng thời là một cách tận dụng chất thải, làm tăng thêm sức mạnh bền vững của sản xuất sợi dứa. Do đó, loại vải này có độ bền cao, giữ độ ẩm, thoáng khí, linh hoạt, đa năng và dễ nhuộm và in.
Các sợi tạo nên Pinatex được nông dân chiết xuất từ lá dứa trên các đồn điền trước khi chúng được cắt nhỏ và xếp lớp. Sau đó, chúng được đưa qua một quy trình công nghiệp mà ở cuối quy trình này sẽ tạo ra vải dệt. Sản phẩm phụ của quá trình này là sinh khối có thể được chuyển đổi thành phân bón, mang lại thu nhập bổ sung cho nông dân. Với bề ngoài tương tự như canvas, nó có thể được nhuộm, in và xử lý để tạo ra các loại kết cấu khác nhau. Khi được xử lý, Pinatex có thể gần giống với da thuộc đồng thời cũng tạo ra các độ dày riêng biệt, tùy thuộc vào việc sử dụng thành phẩm. Đối với các mặt hàng nặng hơn, chẳng hạn như túi xách, sẽ cần chất liệu dày hơn.
NTK Carmen Hijosa đã dành 5 năm qua để phát triển Pinatex tại Đại học Nghệ thuật Hoàng gia và những đôi giày mẫu đã được sản xuất bởi Camper và Puma. Trong khi Hijosa muốn tạo ra một sản phẩm có thể đóng vai trò thay thế cho da, bà cũng muốn nó thân thiện với môi trường. Bà cho biết vì đây là sản phẩm phụ của dứa nên Pinatex không sử dụng thêm đất để sản xuất. “Pinatex hoàn toàn mới. Đó là một giải pháp thay thế cho da và một giải pháp thay thế cho hàng dệt làm từ dầu mỏ bền vững và có nền tảng xã hội học và sinh thái vững chắc” – NTK nói.
Cho đến nay, ngày càng nhiều người trong ngành đã háo hức thử nghiệm loại vải dệt mới khi họ tìm kiếm những ý tưởng mới, mặc dù bà Hijosa thừa nhận sẽ mất một thời gian để phát triển trên thị trường. Bà tin rằng người tiêu dùng sẽ quan tâm đến việc mua một sản phẩm bền vững giúp ích cho các cộng đồng nông nghiệp ở bên kia thế giới. “Ngày càng có nhiều thương hiệu tìm kiếm hàng dệt may mới và bền vững, đó thực sự là vị trí thị trường mà chúng tôi đang đặt mình”
